Op 9 juni 2011 vertrok ik naar Bosnië met 130 andere vrijwilligers om daar een festival voor kinderen te realiseren.

Kid’s Festival 2011
Doel van het festival is de kinderen de dag van hun leven te bezorgen. Er wordt voor deze kinderen weinig georganiseerd op het gebied van creativiteit. Het is voor mij dan ook een eer dat ik mag bijdragen aan zo’n initiatief, waarbij wel 50.000 kinderen in één week blij gemaakt worden met allerlei activiteiten. Er kwamen kinderen van 7 t/m 14 jaar en soms nog wat jonger en ook verstandelijk beperkten deden mee. Er waren zoveel verschillende activiteiten dat het bijna onmogelijk was om ze allemaal te doen in de korte tijd die kinderen hadden. In twee uur tijd konden ze kiezen uit de volgende activiteiten: armbandjes maken, schmincken, t-shirts pimpen, skateboarden, rollerskaten, sponzen gooien, potloodpoepen, poffertjes bakken, schilderen op doek, lachen om gekke clowns, verkeersspel doen, twister doen, naar voorlichting van politie en leger luisteren, op het springkussen springen, knutselen, maskers maken, jongleren, dansen en volgens mij was dat lang niet alles. Ook mochten ze natuurlijk tekenen, want daarvoor was ik daar :-). Ik liet de kinderen hun dromen tekenen voor de toekomst en dat deden ze!

Dag 1: Naar Bosnië
Op donderdagochtend om 04.00 uur begon de reis van De Meern naar Ede waar ik instapte bij clown Debora en haar partner om naar Dortmund te rijden. Van Dortmund daar vlogen we naar Zagreb – Kroatië en vanaf daar reisden we nog zo’n 7 uur per bus naar Sarajevo – Hadzici. Die busreis was fantastisch, wat een mooie natuur. Ik heb nog nooit zoveel verschillende kleuren groen bij elkaar gezien.

Helaas zijn er ook minder leuke dingen te zien onderweg… Het is land dat behoorlijk is beschadigd door de oorlog, zowel in de natuur, als in materiële zin. Onderweg zag ik veel gebombardeerde huizen en dan vaak meteen daarnaast een nieuw huis. De mensen bouwden na de oorlog hun nieuwe huizen met oud, nog bruikbaar, materiaal van hun oude, gebombardeerde of kapot geschoten huis. Er is vaak veel leed geweest in zo’n huis en ik vind het dan ook bijzonder dat de oude huizen gewoon blijven staan. Gelukkig zien de nieuwe huizen er vrolijker uit met allerlei kleuren. Wat ik ook bijzonder vind is dat de natuur zijn werk doet. Veel van deze kapotte huizen zijn helemaal begroeid met allerlei planten en er groeien soms zelfs bomen in de huizen. De natuur gaat onverstoorbaar door met groeien en bloeien en het lijkt alsof ze het leed op deze manier wat verzacht…

Dag 2: De parade
De volgende dag vertrokken we per bus naar Zetra Stadion, het oude olympische stadion dat tijdens de oorlog compleet platgebombardeerd was, maar toch weer is opgebouwd. Het is dan ook symbolisch dat er op die plek nu activiteiten georganiseerd worden die een positieve bijdrage kan leveren aan de opbouw van Bosnië.

In de ochtend bekeken we alvast een voorproefje van de eindshow, die iedere dag opgevoerd zou worden en daarna richtten we onze tenten in voor het festival. Ik deelde mijn tent met Karianne en Esther, die met de kinderen armbandjes gingen maken. De posters met de fantastische sponsors hingen al snel en de tafels stonden klaar om de kinderen te ontvangen. In de middag begonnen we met de parade in het centrum van Sarajevo. Veel kinderen uit de stad verkleedden zich en liepen met hun ouders mee in de optocht achter percussieband “Loods 35” aan. Menig vrijwilliger had zich uitgedost als clown of ander gek figuur, om de boel eens even flink op te vrolijken en het Kid’s Festival in te luiden met een feest! Na de parade werd de eindshow alvast opgevoerd voor de mensen die al een kaartje hadden gekocht. Het leefde echt in de stad.

Dag 3: De start van het festival
Om 14.00 uur kwamen de eerste kinderen binnen en schoven ze aan de tafels in de tent om hun dromen te gaan tekenen. Het was leuk om met ze te communiceren, ook al sprak ik de taal niet. Op de posters stond in het Bosnisch geschreven wat de bedoeling was en gelukkig spraken veel Bosnische kinderen ook een best woordje Engels. Al gauw werden er prachtige dromen gecreëerd en verscheen er een lach op de gezichtjes van de kinderen en hun ouders. De meeste kinderen mochten natuurlijk met hun droom op de foto. Sommige kinderen waren nog wat verlegen en anderen lieten vol trots hun droom zien. Mooi om te zien wat deze kinderen tekenen. Dat beloofde wat voor de rest van het festival… Ik daagde niet alleen de kinderen maar ook de ouders uit om hun dromen te tekenen. De kinderen kunnen makkelijk dromen, voor de ouders was dat soms wat lastiger. Gelukkig ontstonden er uiteindelijk toch prachtige dromen van deze ouders en dat stemde mij tevreden, want juist zij hebben het nodig om weer te kunnen dromen, zodat ze de kinderen de ruimte kunnen geven om een fijne toekomst te creëren.

De jongen op de foto had wel een hele bijzondere droom:

Tijdens de eindshow die iedere dag opnieuw werd opgevoerd voor 10.000 kinderen zorgde DJ Flex-a-tone ervoor dat de kinderen al flink in de stemming kwamen. Hij mocht ook in een club draaien in Sarajevo in de avond en natuurlijk gingen er een aantal vrijwilligers even een kijkje nemen. Voorafgaand aan dat club-bezoek werd ik door Nina rondgeleid door het centrum van Sarajevo. Nina is Bosnische, maar woont in Nederland en wist natuurlijk veel te vertellen. Leuk om deze keer ook wat van de stad te zien, daar was ik vorig jaar niet aan toegekomen. Aansluitend hebben we naar DJ Flex-a-tones optreden geluisterd in The Club.

Dag 4: Naar Zovic
De volgende dag startte we met een bezoek aan de instelling in Zovic, waar ongeveer 90 fysieke en mentaal beperkte mensen wonen. Vorig jaar was ik hier voor het eerst en het voelde erg goed om er weer te zijn. Sommige mensen herkenden me zelfs, geweldig was dat. Met de een zat ik een beetje te kletsen, een ander nam me m

ee op wandeltocht terwijl ze blind was, weer een ander wilde mijn haren voelen of er ontstond gewoon een spontane honkbalwedstrijd op het terras met een van de jongens die in een rolstoel zat en die met zijn fysieke beperking toch geweldig goed een bal kon aangooien. Het was gewoon weer erg fijn om contact met deze mensen te hebben. Ze zijn zo eerlijk en puur, je houd jezelf voor de gek als je denkt dat zij gek zijn of je niet begrijpen, want ze weten heel goed wat je zegt, bedoelt of laat zien.

Ik sprak als het ware een andere taal met ze, iets dat ik niet goed kan omschrijven, maar dat er gewoon is. Een wonderlijke verstandhouding en ik kon aan de reacties van deze mensen merken dat ook zij het fijn vonden. Het is een kwestie van je hart openstellen en alle liefde geven die je in je hebt. Als je bedenkt dat er normaal gesproken geen tijd is voor gekke, muzikale of sportieve activiteiten in deze instelling, dan is het logisch dat de mensen echt blij zijn dat er weer eens een ander gezicht voorbij komt en er gewoon even volledige aandacht voor ze is. Normaal gesproken bestaat hun leven uit wassen, aankleden, slapen en eten, dus dan is een groep vrijwilligers die leuke dingen met ze doet een welkome afwisseling.

Na deze mooie ervaring vertrokken we weer met de taxi naar Zetra Stadion waar dag twee van het Kid’s Festival begon. Het weer was steeds wat afwisselend bewolkt en zonnig. Dat was vorig jaar wel anders met veertig graden en geen wolk te bekennen. Hieronder zie je een indruk van het stadion buiten waar de kid’s dus de hele dag langs allerlei kraampjes en standjes gaan. Ze maakten weer mooie dingen die kids.

Dag 5: Sarajevo centrum en laatste dag Kid’s Festival
Voorafgaand aan het festival was er deze morgen tijd om eens even een bezoek te brengen aan het oude deel van Sarajevo met kleine huisjes, straatjes, torentjes. Ik waande me echt in de sprookjeswereld van 1001 nacht… Natuurlijk een beetje gewinkeld en door de straatjes geslenterd.

Op dit moment was het nog heerlijk zonnig weer. Niet veel later toen we weer in Zetra Stadion waren en klaar waren voor de laatste groep kinderen kwam de regen met bakken uit de hemel. Erg sneu voor de kinderen die alleen op deze dag zouden komen. Veel activiteiten vielen letterlijk in het water, maar gelukkig waren er genoeg tenten waar de mensen konden schuilen voor de regen en dat gaf ook wel weer geen gezellige sfeer. Bijna iedere avond na het eten in het hotel pakten we met een stel vrijwilligers nog een terrasje in Hadzici om de dag nog even door te nemen. Bijzondere mensen ontmoet deze week.

Dag 6: Met alle vrijwilligers naar een grote instelling
Op de laatste dag van ons verblijf in Bosnië vertrokken we met alle Nederlandse vrijwilligers naar een instelling met 500 mensen. Er werden allerlei mensen opgevangen: getraumatiseerde mensen, drugsverslaafde mensen, verstandelijk beperkte mensen, fysiek beperkte mensen, etc. Ook hier mocht ik tekenen met de mensen. Heerlijk buiten op een groot terras waar ze aan tafels zaten. De begeleiding gaf aan welke mensen wel en welke niet zelfstandig konden tekenen. Met de mensen die niet zelfstandig konden tekenen, ging ik individueel aan de slag. Het was wonderbaarlijk wat er getekend werd en welke mogelijkheden er waren om alsnog te tekenen, ook al was een handje verstijft of vergroeit of zou de persoon in kwestie het papier of het potlood weleens op kunnen eten… Voor al deze mensen werden weer diverse activiteiten georganiseerd die ook tijdens het kid’s festival werden gedaan. Een feest voor deze mensen. Ook bijzonder was dat zodra de percussieband ging spelen, de meeste mensen in het ritme van de muziek gingen bewegen of zelfs dansen. Prachtig om te zien en een mooie afsluiting van deze intensieve, intense en fijne week.

Bekijk ook de video hieronder om te zien wat percussie met mensen kan doen :-).

Het team
Natuurlijk heb ik deze week ook (opnieuw) kennisgemaakt met hele bijzondere mensen. Team creatieve wereld is een klein onderdeel van het totale team van vrijwilligers. Het is opmerkelijk dat je zo’n korte tijd toch intensief met elkaar samen kunt werken en dat er mooie contacten door ontstaan. Het geeft een goed gevoel om met zo’n groot team voor een en hetzelfde doel te gaan: creativiteit en plezier voor de kinderen in Bosnië.

Met een groot deel van de totale groep verbleven in een hotel Seos, waar ik een kamer deelde met 4 andere gezellige dames: Debora, Hetty, Karianne en Esther. Wat hebben we een gezellige tijd gehad in onze kamer, als we na een drukke dag weer even bij elkaar kwamen om de dag door te spreken en vooral heel veel te lachen! Bijzondere ontmoetingen tijdens zo’n week en gaaf om zoveel plezier te hebben terwijl je elkaar nauwelijks kent.

Tja en dan stop het avontuur weer… alle indrukken worden opgeslagen en meegenomen naar volgende ervaringen. Het was voor mij weer een geslaagde week en absoluut voor herhaling vatbaar! Is het niet in Bosnië dan wel ergens anders. Ik geloof dat ik mijn levenswerk gevonden heb…

Dank aan alles sponsors, aan de organisaties Creatieve Wereld, Out of Area, Viakult en aan alle lieve mensen die dit met mij en voor mij mogelijk maakten. Het was weer een top ervaring!

Bekijk de videocompilatie hieronder of klik op het webalbum met de foto’s.

Mijn bijdrage aan dit festival werd mede mogelijk gemaakt door: